1.ความหมายและองค์ประกอบของเทคโนโลยีสารสนเทศ
เทคโนโลยี (technology)
หมายถึง การประยุกต์เอาความรู้ทางวิทยาศาสตร์
ความจริงเกี่ยวกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มาทำให้เกิดประโยชน์ต่อมวลมนุษย์
สารสนเทศ (information) หมายถึง ข้อเท็จจริงที่ได้ผ่านการประมวลผลและนำมาใช้ประโยชน์ตามความต้องการ
เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information
Technology : IT) หมายถึง
การประยุกต์เอาความรู้ทางวิทยาศาสตร์มาจัดการสารสนเทศที่ต้องการ
เทคโนโลยีสารสนเทศประกอบด้วยเทคโนโลยีสำคัญ
2 สาขา คือ
1)
เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์(computertechnology) เป็นเทคโนโลยีเพื่อการจัดการสารสนเทศ
ได้แก่ การรวบรวมและการตรวจสอบข้อมูล การประมวลผล และการดูแลรักษาข้อมูล
เพื่อให้ได้สารสนเทศตามที่ต้องการ
2)
เทคโนโลยีสื่อสารโทรคมนาคม (communication
technology) เช่น ระบบโทรศัพท์ วิทยุโทรทัศน์ อินเทอร์เน็ต เป็นต้น
2.การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ มีดังนี้
2.1 การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศด้านการศึกษา
ได้แก่ VDO, E-Book, e-library, e-learning
2.2 การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศด้านธุรกิจ
พาณิชย์และสำนักงาน จำแนกได้ดังนี้
1) การพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์(e-commerce) คือ การทำกิจกรรมทางธุรกิจผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์ในทุกช่องทาง เช่น
อินเทอร์เน็ต โทรศัพท์ เป็นต้น
2)สำนักงานอัตโนมัติ
(office automation) เป็นการนำเอาเทคโนโลยีสมัยใหม่ เช่น
คอมพิวเตอร์ ซอฟต์แวร์ มาช่วยในการปฏิบัติในสำนักงานทำให้เกิดประสิทธิภาพและความสะดวกรวดเร็วมากขึ้น
2.3 การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศด้านสาธารณสุขและการแพทย์
1) ระบบแพทย์ทางไกล
(telemedicine)
2) ระบบการปรึกษาแพทย์ทางไกล
(medical consultation)
2.4 การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศด้านการเกษตร
มีดังนี้
1) ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์
(Geographic Information System : GIS)
เป็นระบบการจัดการข้อมูลเกี่ยวกับพื้นที่ในระบบคอมพิวเตอร์โดยข้อมูลที่จัดเก็บ
เช่น ทรัพยากรดิน น้ำ ป่าไม้ สัตว์ป่า เป็นต้น
2) เว็บไซต์ที่เผยแพร่ข้อมูลทางเกษตร
2.5
การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศด้านสิ่งแวดล้อม เช่น
การใช้ดาวเทียมสำรวจทรัพยากรธรรมชาติบนพื้นผิวโลกและมหาสมุทร
2.6
การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศด้านอื่นๆ เช่น การติดต่อสื่อสาร
การจัดสร้างเครือข่ายโทรคมนาคมต่างๆ เป็นต้น
3. ลักษณะสำคัญของเทคโนโลยีสารสนเทศ
1)
เทคโนโลยีสารสนเทศช่วยทำให้การทำงานรวดเร็ว ถูกต้อง และแม่นยำ
2) เทคโนโลยีสารสนเทศช่วยให้การบริการกว้างขวางครอบคลุมทั่วประเทศจนถึงทั่วโลก
3) เทคโนโลยีสารสนเทศช่วยให้การดำเนินการในหน่วยงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น
4) เทคโนโลยีสารสนเทศช่วยอำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวัน
เช่น การพิมพ์เอกสารต่างๆด้วยคอมพิวเตอร์ การใช้อุปกรณ์สื่อสารต่างๆ เป็นต้น
4. ผลกระทบของเทคโนโลยีสารสนเทศ
4.1 ผลกระทบทางบวกของเทคโนโลยีสารสนเทศ
1) ด้านคุณภาพชีวิต
ได้แก่
· ใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์มาช่วยให้เกิดความรวดเร็วและประสิทธิภาพในการทำงาน
· ใช้ระบบโทรมนาคมในการสื่อสารที่รวดเร็ว
เช่น การใช้โทรศัพท์มือถือ
· นำเอาเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในด้านการแพทย์
เช่น เครื่องเอกซเรย์ เครื่องมือผ่าตัด
2) ด้านสังคม
มีดังนี้
· ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงจากสังคมอุตสาหกรรมเป็นสังคมสารสนเทศ
· ทำให้เกิดสังคมเสมือน
เป็นกลุ่มคนที่มีความสนใจในเรื่องเดียวกัน
3)
ด้านการเรียนการสอน
· สร้างโปรแกรมจำลองสถานการณ์ต่างๆ
ทำให้นักเรียนเข้าใจเนื้อหาบทเรียนได้อย่างชัดเจน
· ทำให้เกิดการเรียนรู้ตลอดชีวิต
(lifelong
learning)
4.2 ผลกระทบทางลบของเทคโนโลยีสารสนเทศ
1) คุณภาพชีวิต มีดังนี้
·
โรคที่เกิดจากการใช้งานคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน
เช่น ปวดหลัง ปวดคอ ปวดไหล่ ปวดมือ
· โรคทนรอไม่ไหว
(Hurry
Sickness) เกิดกับผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ต ทำให้เป็นคนหงุดหงิด ใจร้อน
เครียดง่าย มีความอดทนลดลง เป็นต้น
· เกิดความเครียดจากการเลือกใช้ข้อมูลและสารสนเทศที่มีอยู่มากมาย
2) ด้านสังคม มีดังนี้
· การขาดทักษะทางสังคม
· การเกิดอาชญากรรมคอมพิวเตอร์มากขึ้นและรุนแรงขึ้น
3) ด้านการเรียนการสอน
เช่น การใช้อินเทอร์เน็ตในทางที่ผิด จำเป็นมีการอบรมจริยธรรมควบคู่ไปด้วย