หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ซอฟต์แวร์และการเลือกใช้

1.ความหมายของซอฟต์แวร์และความสำคัญของซอฟต์แวร์

1.1 ความหมายของซอฟต์แวร์ (Software)

ซอฟต์แวร์ (Software) หมายถึง ชุดคำสั่งหรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์ทุกประเภทที่ควบคุมการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ตามลำดับขั้นตอนการทำงานซึ่งเขียนด้วยภาษาของคอมพิวเตอร์

ตัวอย่างซอฟต์แวร์ เช่น วินโดว์ 8.1 (Windows 8.1) แอนตี้ไวรัส (Anti-virus) ไมโครซอฟต์เวิร์ด (microsoft office word) อะโดบี แอโครแบต (Adobe Acrobat) กูเกิลโครม (Google Chrome) เป็นต้น

1.2 ความสำคัญของซอฟต์แวร์

การที่คอมพิวเตอร์ดำเนินการได้อย่างไรและก่อให้เกิดประโยชน์ได้มากน้อยเพียงใดนั้นจึงขึ้นอยู่กับซอฟต์แวร์ ซอฟต์แวร์จึงเป็นส่วนสำคัญของระบบคอมพิวเตอร์ หากขาดซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ก็ไม่สามารถทำงานได้ ซอฟต์แวร์จึงเป็นสิ่งที่จำเป็นและสำคัญมาก ซอฟต์แวร์เป็นส่วนประกอบหนึ่งที่ทำให้ระบบสารสนเทศเป็นไปได้ตามที่ต้องการ

การที่คอมพิวเตอร์จะทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพนั้น ขึ้นอยู่กับซอฟต์แวร์เป็นสำคัญโดยต้องเลือกใช้ซอฟต์แวร์ให้เหมาะสมกับงาน

-การจัดทำงานเอกสาร ควรใช้ซอฟต์แวร์ ไมโครซอฟต์เวิร์ด

-การสร้างตารางและกราฟ ควรใช้ซอฟต์แวร์ ไมโครซอฟต์เอกซ์เซล

-การนำเสนองาน ควรใช้ซอฟต์แวร์ ไมโครซอฟต์เพาเวอร์พอยต์

2.ประเภทของซอฟต์แวร์

ซอฟต์แวร์หรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่มีผู้พัฒนาขึ้นเพื่อใช้งานกับคอมพิวเตอร์มีมากมาย ซอฟต์แวร์เหล่านี้อาจได้รับการพัฒนาโดยผู้ใช้งานเอง หรือผู้พัฒนาระบบ หรือผู้ผลิตจำหน่าย หากแบ่งแยกชนิดของซอฟต์แวร์ตามสภาพการทำงาน พอแบ่งแยกซอฟต์แวร์ได้เป็น 2 ประเภท คือ ซอฟต์แวร์ระบบ (system software) และ ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (application software)

3.ซอฟต์แวร์ระบบ

ซอฟต์แวร์ระบบ (System Software) หมายถึง ซอฟต์แวร์ที่ช่วยในการจัดการระบบคอมพิวเตอร์ จัดการอุปกรณ์รับเข้าและส่งออก การรับข้อมูลจากแผงแป้นอักขระ การแสดงผลบนจอภาพ การนำข้อมูลออกไปพิมพ์ยังเครื่องพิมพ์ การจัดเก็บข้อมูลเป็นแฟ้ม การเรียกค้นข้อมูล การสื่อสารข้อมูล ซอฟต์แวร์ระบบสามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ระบบปฏิบัติการ โปรแกรมแปลภาษาคอมพิวเตอร์ ซอฟต์แวร์อรรถประโยชน์

3.1 ระบบปฏิบัติการ

ระบบปฏิบัติการ (Operating System : OS) เป็นซอฟต์แวร์ที่อยู่ระหว่างฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ประยุกต์ มีหน้าที่ในการควบคุมการปฏิบัติงานของฮาร์ดแวร์ และสนับสนุนคำสั่งสำหรับควบคุมการทำงานของฮาร์ดแวร์ประยุกต์ ตัวอย่างของซอฟต์แวร์ระบบปฏิบัติการที่นิยมใช้ในปัจจุบัน เช่น

1) ระบบปฏิบัติการไมโครซอฟต์วินโดวส์

2) ระบบปฏิบัติการแมคอินทอช

3) ระบบปฏิบัติการลินุกซ์

4) ระบบปฏิบัติการวินโดวส์ เซร์ฟเวอร์

5) ระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์

6) ระบบปฏิบัติการซิมเบียน

3.2 โปรแกรมแปลภาษาคอมพิวเตอร์

โปรแกรมแปลภาษาคอมพิวเตอร์ เป็นโปรแกรมที่ใช้ในการแปลความหมายของคำสั่งในภาษาคอมพิวเตอร์ชนิดต่าง ๆ ไปเป็นภาษาเครื่อง ซึ่งแทนด้วยเลขฐานสอง (0 หรือ 1)

โปรแกรมแปลภาษาคอมพิวเตอร์มีการใช้งานสำหรับการแปลภาษาคอมพิวเตอร์ชนิดต่างๆ แบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ แอสเซมเบลอร์ (assembler) อินเทอร์พรีเตอร์ (interpreter) คอมไพเลอร์ (compiler)

3.3 โปรแกรมอรรถประโยชน์

โปรแกรมอรรถประโยชน์ (Utility Program) คือ โปรแกรมที่ติดมาพร้อมกับระบบปฏิบัติการวินโดว์ เรียกง่ายๆ ว่าเป็นโปรแกรมที่ช่วยดูแลระบบการทำงานของวินโดว์เพราะมีหลากหลายโปรแกรม เช่น โปรแกรมการจัดไฟล์ ป้องกันไวรัส บีบอัดไฟล์ ไฟร์วอลล์ เป็นต้น โดยแบ่งออกเป็น / ประเภท คือ 1) โปรแกรมอรรถประโยชน์สำหรับระบบปฏิบัติการ 2)โปรแกรมอรรถประโยชน์อื่นๆ

4.ซอฟต์แวร์ประยุกต์ช่วยในการทำงาน

ซอฟต์แวร์ประยุกต์ทั่วไป

ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Application software) หมายถึง โปรแกรมที่ทำให้เครื่องคอมพิวเตอร์ทำงานเฉพาะอย่างตามความต้องการของผู้ใช้ ซอฟต์แวร์ประยุกต์ที่ได้รับความนิยม เช่น โปรแกรมประมวลผลคำ โปรแกรมคำนวณ โปรแกรมจัดการฐานข้อมูล โปรแกรมค้นหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต เป็นต้น ซึ่งซอฟต์แวร์ประยุกต์สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่ ซอฟต์แวร์ประยุกต์ทั่วไปและซอฟต์แวร์ประยุกต์เฉพาะงาน

ตัวอย่างโปรแกรมประยุกต์ เช่น

· โปรแกรมสำหรับการใช้งานอินเทอร์เน็ต เช่น กูเกิ้ลโครม ไฟร์ฟอกซ์ อินเทอร์เน็ตเอกซ์พลอเรอร์

· โปรแกรมเล่นเพลง เช่น วินแอมป์ วินโดวส์มีเดียเพลเยอร์ ไอทูนส์

· โปรแกรมสำนักงาน เช่น ไมโครซอฟท์ออฟฟิศ เวิร์ด เพาเวอร์พอยต์ เอ็กเซล

4.1 ซอฟต์แวร์ประยุกต์ทั่วไป

ซอฟแวร์ประยุกต์ ( general purpose software) เป็นซอฟแวร์ที่พัฒนาขึ้นเพื่อนำไปประยุกต์ใช้กับงานทั่วไป ไม่เฉพาะเจาะจง เช่น การจัดพิมพ์รายงาน การสร้างตารางทำงาน การนำเสนองาน เป็นต้น

ตัวอย่างซอฟต์แวร์ประยุกต์ทั่วไป

1) ซอฟต์แวร์ประมวลผลคำ (word processing software) ใช้ในการจัดทำเอกสารทุกชนิด เช่น รายงาน จดหมายเวียน สื่อสิ่งพิมพ์ต่างๆ เป็นต้น โดยที่นิยมใช้ในปัจจุบัน เช่น Microsoft Word, OpenOffice, PageMaker เป็นต้น

2) ซอฟต์แวร์ตารางทำงาน (Spreadsheet Software) ใช้ในสูตรการคำนวณ ทำตาราง สร้างแผนภูมิ โดยที่นิยมใช้ในปัจจุบัน เช่น Microsoft Excel, openoffice calc เป็นต้น

3) ซอฟต์แวร์นำเสนองาน (Presentation Software) ใช้เพื่อนำเสนองานประกอบการบรรยายต่างๆ โดยที่นิยมใช้ในปัจจุบัน เช่น Microsoft PowerPoint

4.2 ซอฟต์แวร์ประยุกต์เฉพาะงาน

ซอฟต์แวร์ประยุกต์เฉพาะงาน (application software for specific purpose) เป็นซอฟต์แวร์ที่พัฒนาขึ้นเพื่อนำไปใช้กับงานในองค์กรใดองค์กรหนึ่งโดยเฉพาะ เช่น โปรแกรมคำนวณภาษีของกรมศุลกากร โปรแกรมฝากถอนเงินของธนาคาร โปรแกรมระบบสินค้าห้างสรรพสินค้า เป็นต้น